De Egel

Egels (Erinaceus europaeus) kom je niet alle dagen zo maar tegen. Het zijn eigenlijk nachtdieren, die pas te voorschijn komen als het schemerig begint te worden. Ik was dan ook  verrast toen ik onlangs op klaarlichte dag een Egel zag rond lopen. Een mooie gelegenheid om eens weer eens foto's te maken van deze niet zeldzame maar toch wel bijzondere en kwetsbare zoogdierensoort.
De foto's van de Egel in het gras zijn opnamen van een aantal jaren geleden de rest is onlangs gemaakt.

Egels kunnen slecht zien, maar des te beter horen en vooral ook ruiken. Het is natuurlijk ook logisch dat een dier dat vaak in de schemer en het donker actief is zich meer richt op zintuigen als horen en ruiken.
Voor dat ruiken heeft de Egel naast zijn neus ook nog het orgaan van Jacobson ter beschikking, waarmee hij nieuwe geuren en smaken onderzoekt en daarbij produceert hij  enorme hoeveelheden speeksel die hij vervolgens over zijn rug smeert. Hagedissen en slangen hebben overigens ook een orgaan van Jacobson.

Het hebben van stekels is natuurlijk een van de meest in het oog springende kenmerken van een Egel.
Een jonge egel heeft bij de geboorte zo'n 100 stekeltjes die dan nog grotendeels in de huid verscholen zitten een volwassen Egel heeft minimaal 6000 stekels en kan er maximaal ruim 8000 hebben.

Egels behoren tot de insecteneters en zijn geen familie van de Stekelvarkens die tot de knaagdieren behoren. Hoewel hij dus tot de insecteneters behoort, eet een Egel gevarieerd en lust naast insecten en hun larven en rupsen ook graag regenwormen, slakken en ook wel aas, jonge muizen en fruit.

Een Egel dol op Slakken en hij kan in een nacht wel enige tientallen van deze weekdieren verorberen.
Hij doet dat doorgaans met luid gesnuif en gesmak.
Dat een Egel graag slakken op zijn menu heeft kan hem ook  fataal worden als mensen slakkenkorrels gebruiken.
Als een Egel  door slakkenkorrels gedode weekdieren op eet gaat hij zelf dood dit is een grote bedreiging voor de Egelstand en als je Egels wilt helpen moet je geen slakkenkorrels strooien, maar de slakken door de Egels laten opruimen.

Een andere doodsoorzaak die door mensen wordt veroorzaakt is het verkeer. Jaarlijks worden er 100.000 tot 350.000 Egels door het verkeer doodgereden, dat zijn enorme hoeveelheden.
De Egel vertrouwd in die situaties vaak ten onrechte op zijn vermogen om zich tot een stekelig balletje op te rollen tegen gevaar. Een Egel kan 4 tot 7 jaar oud worden met uitschieters naar 10 jaar. Door alle gevaren van vergiftiging en het verkeer worden Egels in het wild tegenwoordig vaak niet ouder dan 4 jaar.

Doordat de Egel flink in aantal is achteruit gegaan in aantal is de soort nu een beschermd dier.
Er zijn allerlei maatregelen waarmee je tuin "Egel-vriendelijk" is te maken, bijvoorbeeld door te zorgen voor hopen blad waar de Egel in kan overwinteren, er zijn ook speciale Egelhuizen te maken.
Op de de website van de Zoogdierenvereniging staat nog veel meer informatie over wat je voor de Egel kunt doen, de moeite waard om daar even te kijken.