De Hoornaar - grootste wespensoort

De Hoornaar (Vespa crabro) is met 20-35mm de grootste wespensoort in Nederland.
Als je al niet zo gecharmeerd bent van Wespen, dan schrik je van Hoornaars helemaal door hun
twee maal zo grote formaat en dan maken ze ook nog een luid bromgeluid. Toch zijn Hoornaars lang niet zo agressief en op mensen gericht als andere wespen.

De Hoornaar is niet zo algemeen voorkomend als veel andere wespensoorten. In de kuststreken en het noorden komt hij weinig voor, in het zuiden en de oostelijke helft van Nederland is het een vrij algemene verschijning op de zandgronden. Geen dieren dus die je iedere dag tegen het lijf loopt en ik was dan ook blij dat ik deze Hoornaars tegenkwam in natuurgebied Kampina tijdens mijn weekeindje Brabant. De bovenstaande foto is overigens eerder gemaakt van een dode Hoornaar.

De Hoornaar valt naast zijn grootte op door de de Roodbruine kleur, daar waar andere wespen meer zwart hebben. Ik vind het wel wat lijken alsof ze van mahoniehout zijn.
Hoewel de Hoornaar dus niet heel agressief is kan hij wel degelijk steken en dat schijnt een stuk pijnlijker te zijn dan van een gewone wesp en erg branderig te voelen. Zo'n steek is behalve pijnlijk niet gevaarlijk tenzij je allergisch bent voor Bijen of Wespen. En de Hoornaar zal meestal alleen maar steken om zijn nest te verdedigen, daar moet je daarom niet te dichtbij komen en je zeker niet in de aanvliegroute begeven.

Gevaarlijk is het wel als je een insect bent, de Hoornaar is namelijk een echte rover en doet zich te goed aan allerlei insecten zoals Bijen, maar ook grote insecten als Libellen. Een deel van die insecten wordt door de Hoornaars fijngekauwd aan de larven in het nest en die larven produceren vervolgens weer een zoete vloeistof waar zij de werksters in het nest weer mee voeden, een bijzondere fenomeen.  Volwassen Hoornaars eten geen dierlijk voedsel maar zuigen bijvoorbeeld de honing uit gedode Bijen. Ook bijzonder is dat Hoornaars ook 's nachts jagen en zo ook wel op licht afkomen.

Naast het eten van insecten knagen Hoornaars ook aan boombast en likken het sap dat daar uit komt dan op, ze doen dat vooral bij Berkenbomen. De Hoornaar in deze blog vlogen steeds naar dezelfde Eikenboom en knaagden daar aan de bast, ik denk dat ze dat deden ten behoeve van een nest, want ze vlogen af en aan en ik had niet de indruk dat het ze om sappen te doen was.

Een kolonie Hoornaars kan bestaan uit 500-1000 dieren en de nesten worden vaak gemaakt in een boomholte of een nestkastje, maar ze kunnen ook vrij aan een boomtak of struik hangen en soms kiezen ze hun plek onder het dak van huizen. Een kolonie bestaat maar een seizoen en enkel de koningin overwintert diep in de grond om in het voorjaar weer een nieuwe kolonie te stichten. Een indrukwekkende wespensoort en ik was blij met deze ontmoeting en de mogelijkheid om ze eens even goed te bekijken.