De Kievit is een kleurrijke weidevogel

Onlangs heb ik een prachtige serie kunnen maken van een paartje Kieviten. Ik heb ze een hele tijd kunnen bekijken en fotograferen. Heel leerzaam en boeiend om zo naar het gedrag van die vogels te kunnen kijken. En fijn dat ze zo dichtbij zaten dat er ook nog eens mooie foto's te maken waren.

Kievit vrouw

Kievit man

De Kievit Vanellus vanellus) lijkt van een afstandje een zwart-wit getekende vogel te zijn, maar als je hem van dichtbij bekijkt blijkt dat niet zo te zijn. De witte kleur klopt wel maar de donkere delen bevatten prachtige metaalglans in paarse en groene tinten. Nu ze prachtig in hun broedkleed zitten is dat extra goed te zien, vooral als de zon schijnt. Wel moet je ze dan van dichtbij zien, bij een grotere afstand heb je een  verrekijker of telescoop nodig.

Kievit vrouw met kort kuifje

Kievit man met fraaie lange kuif

Kenmerkend voor de Kievit is de fraaie kuif, waarbij die van het mannetje een stuk langer is dan het kuifje van het vrouwtje. De lange kuif van het mannetje is overigens een onderdeel van het broedkleed. Na het broedseizoen verdwijnt die lange kuif en heeft het mannetje een kuifje dat net zo groot is als dat van het vrouwtje. Nu waren ze juist door die kuif eenvoudig van elkaar te onderscheiden.

Kieviten broeden meest op akkers, weilanden en graslanden. Ze leven van wormen en insecten. Door de lang aanhoudende koude periode was het ook voor de Kieviten lastig om aan voedsel te komen. Als de grond bevroren is kun je immers geen wormen uit de grond trekken. Ik was blij te zien dat de grond die dag dusdanig ontdooit was dat er volop gefoerageerd kon worden.
De Kievit staat met zijn poten te trappelen om voedsel tevoorschijn te laten komen. Ik had dat wel vaker gezien bij bijvoorbeeld Zilvermeeuwen (Larus argentatus), maar nu zag ik het de Kieviten voor het eerst ook doen. Bijzonder toch hoe dieren allerlei slim gedrag ontwikkeld hebben en leuk om dat  met eigen ogen te zien.

Kievit vrouw

Jonge Kleine Plevier

Bontbekplevier

Naast het trappelen maken de Kieviten vooral ook gebruik  van hun ogen om voedsel op te sporen. Je ziet ze snel een paar passen nemen en dan loeren ze weer rond of ze iets zien bewegen. En ook bij het trappelen staan ze op loer om bij de eerste beweging toe te happen. Kieviten hebben ook opvallend grote ogen en dat hebben alle pleviersoorten. Als je eenmaal weet dat bijvoorbeeld een Kleine Plevier (Chradrius dubius) of een Bontbekplevier (Charadrius hiaticula) familie van de Kievit zijn dan zie je ook wel gelijkenis in de koppen en de relatief grote ronde donkere ogen. Ook hebben alle plevieren het gedrag  dat ze steeds snel een paar passen nemen en dan even stilstaan om  rond te kijken, wie weet komen daar ook wel de uitdrukkingen  "lopen als een Kievit" en "hollen of stilstaan" vandaan.

Kievit man met een regenworm

Een Kievit vrouw werkt en vette regenworm naar binnen

De foerageertechnieken waren heel succesvol en zowel het mannetje als het vrouwtje deed zich tegoed aan diverse forse regenwormen. Die werden met een opvallend gemak naar binnen gewerkt. Het was fijn om te zien dat ze zoveel voedsel konden vinden want met de langdurige vorst hadden ook de Kieviten het erg lastig. Door honger gedreven kwamen ze zelfs op gazonnetjes bij huizen en op bijvoorbeeld voetbalvelden om daar te proberen aan voedsel te komen.

Kievit vrouw

Kievit vrouw

Het mannetje maakt diverse nestjes/ nestkuiltjes voor het vrouwtje en het vrouwtje kiest uiteindelijk het nestje dat haar het best bevalt. Het vrouwtje ging nu ook regelmatig even zitten alsof ze op een nest zat en keek dan zeer gelukzalig in het rond alsof ze al in blijde verwachting op de eieren zat, maar zover was het nog niet. Over eieren gesproken, ik blijf het merkwaardig vinden dat er nog steeds kievitseieren geraapt mogen worden terwijl de Kievit sterk in aantal achteruit gaat. Dit jaar waren er door de kou nog maar weinig eieren gelegd en na 1 april mag er ook in Friesland gelukkig geen ei meer geraapt worden.

Een Kievit vrouw druk met het poetsen van haar verenkleed

Kievit vrouw

Natuurlijk werd er ook gepoetst want voor iedere vogel is een onberispelijk verenpak belangrijk. En nu is het verder afwachten hoe het verder gaat met dit paartje. Kieviten zijn goede ouders die hun jongen en nest fel verdedigen. Onlangs zag ik een groepje Kieviten fel een Blauwe Kiekendief verjagen, die werd niet in de buurt getolereerd, ook al werd er nog niet gebroed en waren er nog geen jongen. Een aparte afleidingsmanoeuvre gebruiken de ouders als hun kinderen gevaar lopen. Ze simuleren dan een gebroken vleugel te hebben en proberen zo de belager naar zich toe te lokken en weg te leiden van de jongen.