Sterrenschot is een bizar natuurfenomeen

Het is al een tijdje geleden dat ik aandacht heb besteed aan een natuurfenomeen dat sterrenschot of ook wel heksensnot wordt genoemd. In 2011 maakte ik daarover deze blog.
Er wordt me regelmatig wat gevraagd over sterrenschot, dus het leek me een goed plan om er opnieuw aandacht aan te geven, te meer daar ik het zelf een tijdje geleden ook weer eens tegen kwam.

Wat is sterrenschot of heksensnot nou eigenlijk? Aan de merkwaardige Nederlandse benamingen kun je wel afleiden dat men er vroeger in ieder geval absoluut geen idee van had, dus de fantasie vierde hoogtij. De naam sterrenschot is afkomstig van het idee dat de gelei-achtige klonten overblijfsels zouden zijn van vallende sterren. Ook tot de verbeelding sprekend is de naam heksensnot, een naam die ontstond vanuit het idee dat er wellicht een verkouden heks op haar bezemsteel was overgevlogen.
Maar wat is het gelei-achtige goedje, dat nog steeds sterrenschot of heksensnot wordt genoemd, dan wel? Sterrenschot is het overblijfsel van een vrouwtje kikker (of pad) dat slachtoffer is geworden van een dier dat dacht een heerlijk hapje te verorberen.

De eitjes van een kikker kunnen in de maag van bijvoorbeeld een reiger enorm opzwellen en dat gaat letterlijk zwaar op de maag liggen. Het dier dat zo'n kikker heeft opgegeten rest niks anders dan de boel er maar weer uit te braken. De roerdomp hierboven staat ook eten op te braken, ik heb niet goed kunnen zien wat dat was, het zou sterrenschot geweest kunnen zijn. reigers zijn wel "veroorzakers" van sterrenschot, maar ze braken ook wel onverteerbare resten van bijvoorbeeld vissen uit als braakballen. Naast reigers worden kikkers gegeten door onder andere marterachtigen, zoals de bunzing en verder door vossen en bijvoorbeeld buizerds of kokmeeuwen.

Als er bij de gelei-klontjes ook zwarte eitjes te zien zijn is het voor veel mensen die wel eens gehoord hebben van sterrenschot wel duidelijk wat ze zien. Echter als er alleen maar gelei te zien is, is het toch lastiger en is er twijfel of er nu sprake is van sterrenschot of dat het een trilzwam is. Bovenstaande foto's kreeg ik via twitter te zien via @M100TX, die ook niet helemaal zeker was of op de foto's nu echt sterrenschot te zien is. Het antwoord is in dit geval bevestigend, het is inderdaad sterrenschot.

Zelf kwam ik een tijdje geleden ook weer eens sterrenschot tegen, op een moment dat er ook overal paddenstoelen te vinden waren. Omstandigheden waardoor je eenvoudig in de war kunt raken over wat je ziet, ware het niet dat hier nog wat herkenbare resten van de kikker aanwezig waren. Het groene huidje en het pootje zijn onmiskenbaar van een kikker en dat het een vrouwtje kikker was is te zien aan de eitjes. Wellicht geen smakelijke plaatjes, maar wel heel illustratief. Het is nu trouwens een goede tijd om sterrenschot te kunnen zien, dus als je naar plekken gaat waarvan je weet dat er kikkers zitten speur dan maar eens rond in die omgeving of je toevallig ook dit bijzondere natuurfenomeen tegenkomt.