Uitsluipende Smaragdlibel - deel 1

Het uitsluipen van een libel uit de larvenhuid is een fascinerend schouwspel. Ik had wel diverse keren een deel van zo'n proces gezien, maar nog nooit van begin tot eind.
Nu had ik geluk en kon ik samen met Greetje genieten van een totale uitsluiping. Fotocamera's in de aanslag plat op de buik en met de voeten in de modder om dit prachtige gebeuren vast te leggen.
Aangezien het hele gebeuren wel een paar uur duurt, is een krukje en wat te drinken ook erg aangenaam om bij je te hebben. 

Larve van de Smaragdlibel

De larve van de Smaragdlibel brengt twee of drie winters door in het water, voor hij volgroeid is.
Als hij volgroeid is, en de libel er uit kan sluipen, komt de larve uit het water en klimt omhoog in een waterplant.
En dan begint het bijzondere proces van het tevoorschijn komen van de libel, een adembenemend gebeuren, dat uitsluipen genoemd wordt. Ik vind het echt iedere keer weer een wonder om te zien.

                                  

Het borststuk komt als eerste tevoorschijn uit de larvehuid

Dit eerste deel van de uitsluiping had ik nog nooit gezien en ik ging er van uit dat de kop het eerst te voorschijn zou komen. Dit dacht ik fout, want niet de kop, maar het borststuk is het eerst te zien. Op bovenstaande foto's zie je hoe de larvenhuid openbarst door de druk van het borststuk. Als je goed kijkt zie je dat ook bij de kop de larvehuid open begint te barsten.

De kop komt tevoorschijn

Na het borststuk komt meteen ook de kop tevoorschijn, het is wonderlijk te zien dat die kop vrijwel direct begint te groeien, dat doet de libel door zelf zijn lijf op te pompen. Merk ook overigens even op hoe bleek de libel is, die uit het larvenhuidje komt. Deze kleur zal in de loop van het uitsluipproces nog drastisch veranderen onder de invloed van het zonlicht.

Na de kop en het borststuk komt de rest van het lichaam naar buiten. De libel hangt hierbij met de kop naar beneden en is ontzettend kwetsbaar. Hij kan eigenlijk niets doen, hij is nog niet in staat om zich ergens te verdedigen. Het gaat vaak goed, maar er zijn ook veel libellen die dit uitsluipproces niet goed doorkomen, bijvoorbeeld omdat er veel wind is of omdat de larve geen stevige plant heeft gezocht om zich aan vast te klemmen. Op bovenstaande foto's zijn ook witte draden te zien, waardoor het dier in zijn larvestadium heeft geademd, maar die hij als libel (imago) niet meer kan gebruiken.
Dat hangen op zijn kop dat doet de libel nog wel een tijdje, je ziet dan dat de ogen al wat kleur beginnen te krijgen. Zelf heb je dan wel even tijd, om tijdens het  observeren, even een kopje koffie te drinken en je foto's te controleren.

De libel buigt zich omhoog en klemt zich aan de larvenhuid

Zich schrap zettend trekt hij het laatste deel van het achterlijf naar buiten

Met bovenstaande foto's ben ik ook blij, het is het moment dat de libel zich op richt en zich met zijn poten aan de larvehuid(exuvium) vastklemt. Deze actie onderneemt hij om het laatste deel van zijn lichaam uit de larvenhuid te kunnen trekken. Dit is iets waar je echt geconcentreerd op moet wachten, anders mis je dit moment( spreek ik uit ervaring). Nu waren we met z'n tweeën en hebben we dit moment prachtig in beeld gekregen.

Vanaf nu hangt de libel met zijn kop omhoog aan het lege larvenhuidje en zal er nog heel wat tijd gemoeid zijn met het oppompen van de vleugels en de rest van het lijf. Kijk maar eens naar de kleine frommelige vleugeltjes, dat moeten nog enorme vleugels worden. En al die tijd is de libel nog volledig weerloos en kan hem nog veel onheil overkomen.....
In deel 2 zullen we zien hoe het verder afloopt met de Smaragdlibellibel.