De leeftijd van bomen bepalen

Ik heb in een vorig bericht verteld dat we op onze donderdagse wandelingen nogal wat grote oude bomen tegen komen.Bij het zien van al die prachtige grote bomen vragen we ons ook wel eens af hoe oud deze bomen nu wel zullen zijn.

Plataan

Dit zou te bepalen zijn door ze om te zagen en dan de zogenaamde jaarringen te tellen. Bomen groeien in de lengte, maar ook in de breedte en daarbij worden jaarringen gevormd.
De jaarringen bestaan uit lichte en donkere ringen. De lichte ringen vormen zogenaamd voorjaarshout, in het voorjaar groeit een boom het snelst en daarom zijn die ringen ook meestal het breedst. De donkere ringen worden het zomerhout of late hout genoemd, deze ringen zijn veel smaller omdat de boom dan ook veel minder snel groeit.
Een lichte en een donkere ring vormen samen een jaar van groei. Als je dit weet kan je door alle ringen zo tellen de leeftijd van een boom bepalen.

Met behulp van jaarringen kun je de ouderdom van een boom bepalen

Dat klinkt simpel, maar er zijn mensen die er een hele studie van hebben gemaakt om jaarringen te bestuderen, dat zijn de dendrochronologen. Er is aan de jaarringen ook heel wat af te lezen over bijvoorbeeld de weersomstandigheden waarin een boom is gegroeid.
Allerlei omstandigheden kunnen de groei van een boom beïnvloeden, ernstige droogte, een insectenplaag die de boom aantast of een  een obstakel in de buurt van de boom die de groei verhinderd.
Een dendrochronoloog kan al dat soort zaken uitzoeken en zo de levensgeschiedenis van de boom herleiden.
Maar ja, dat is uiteraard bij onze fraaie bomen geen optie, je gaat zulke mooie bomen niet omzagen om naar de jaarringen te kijken.

Wij hebben een eenvoudige meting bij de bomen gedaan, die minder nauwkeurig is dan het tellen van de jaarringen, maar waarmee je een redelijke schatting kunt maken van de ouderdom van een boom.
Hiervoor neem je de omtrek van de boomstam op zo'n 1.50 meter vanaf de grond gemeten.
Een boom groeit gemiddeld ongeveer 2,5 cm per jaar in dikte, dus in omvang.
Met deze wetenschap hebben wij twee grote bomen gemeten, een enorme Beuk en een al even imposante Plataan.

Beuk

De oude Beuk bleek de grootste omtrek te hebben met 4.60 meter. Als je dan uitgaat van de 2,5 cm groei per jaar dan komen we voor deze boom uit op een leeftijd die om en nabij de 184 jaar zal liggen, een eerbiedwaardige oude boom.
De Plataan deed er overigens niet veel voor onder qua omvang. Bij deze meting kwamen we tot een omvang van 4.40 meter en als je hier het rekensommetje toepast kom je op een respectabele leeftijd van 176 jaar voor de plataan.
We kwamen tot de conclusie dat beide bomen inmiddels al heel wat hebben meegemaakt en dat ze er voor hun leeftijd nog goed uitzien.

Platanen hebben een bijzondere bast op hun stam die met het vorderen van de jaren steeds kleurrijker en meer gevlekt wordt.
Een foto van de stam van een Plataan is toch een natuurkunstwerk,
lijstje er om en het kan zo aan de muur.....

De boomschors van een Plataan

Reacties

  1. Ja de bomen zeggen meer dan je zou denken. Alhoewel Prinses Irene ze hoort kletsen zeggen ze ons pas echt veel als ze dood zijn. Gekke gedachte want dan pas vertellen ze hoe oud ze zijn maar dan hoeft het niet meer. Leuke serie dit...

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Dag Peter,

    Ja, het zet je zelf toch ook weer aan het denken.
    Ik vind het leuk om ogenschijnlijk gewone zaken eens wat extra aandacht te geven,of om het eens anders te belichten.

    Natuurkieker Coby

    BeantwoordenVerwijderen
  3. Wauw, wat een prachtige foto's maak je en wat een interessante dingen vertel je erbij. Ik ga je bij mijn favorieten zetten en kom vaker bij je kijken. Via je zus ben ik hier terecht gekomen.
    Groeten van Suzan.

    BeantwoordenVerwijderen
  4. Dag Suzan,

    Ha, goede tip van mijn zus...
    Welkom op mijn blog en bedankt voor je compliment.
    Ik ben nog lang niet uitgeschreven en er is altijd wel iets leuks te fotograferen, dus je komt af en maar eens langs.

    Natuurkieker Coby

    BeantwoordenVerwijderen
  5. Hoi Coby,

    De ringen wist ik, maar de andere methode kende ik nog niet. Leuk om te weten. Ga het eens uitproberen. :-)

    BeantwoordenVerwijderen
  6. Met deze meetmethode moet wel rekening gehouden worden met het feit dat de diktegroei van bomen na ongeveer een eeuw vertraagd. Een boom van 1.5 m dik kan wel 2 eeuwen oud zijn. Het hangt ook van de soort af: een wilg van 1,5 m dik is heel wat anders dan een taxus van dezelfde dikte.

    BeantwoordenVerwijderen
  7. Wij hebben hier twee leilinden , ze zijn twee keer verhuist hebben een stam dikte van 25 cm en 6 meter hoog
    ze worden elk jaar gesnoeid , ze zijn gekocht in 1988 op een hoogte van 2 meter met een stam dikte van 6 cm
    ze moeten dus al meer dan 40 jaar oud zijn .

    BeantwoordenVerwijderen
  8. Toch nog een vraag over de meetmethode: meet je de omtrek of de diameter? Groeit de boom 2,5 cm per jaar in omtrek of in diameter?

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Je meet de omtrek. Bij de groei gaat het ook om de omtrek.

      Verwijderen
    2. Wij hebben een dikke eikenboom gezien met een omtrek van ca. 600 cm. maar dan wel in Zweden. Tussen de grote meren. hoeveel cm groeit daar de omtrek per jaar ??
      Het groeiseizoen is daar korter.

      Verwijderen
  9. Alleen de ringen zegt echt wat over de leeftijd die bomen hebben gehaald. De dikte of breedte van de de stam op 1.50 van de bodem of de omvang op die hoogte geeft een te onnauwkeurige bepaling door een te veel aan variabele groeifactoren. Zoals voeding in de bodem wateraanvoer ruimte voor de wortels, licht maar ook wat voor boom het is.

    BeantwoordenVerwijderen

Een reactie posten

Populaire posts van deze blog

10 soorten Lieveheersbeestjes

Jan en Jacob zijn twee rood/zwarte nachtvlinders

Ganzen in Nederland